Trang thông tin tổng hợp Viện Kiểm Sát Khánh Hòa

CHÀO MỪNG KỶ NIỆM 94 NĂM NGÀY THÀNH LẬP ĐẢNG CỘNG SẢN VIỆT NAM (3/2/1930 - 3/2/2024)

NHỮNG NỘI DUNG CHÍNH TRONG TÁC PHẨM “SỬA ĐỔI LỐI LÀM VIỆC” (kỳ 3)

Hoàn cảnh ra đời của tác phẩm “Sửa đổi lối làm việc”

Sau cuộc Chiến tranh thế giới lần thứ II, các vấn đề liên quan đến địa chính trị có sự thay đổi cơ bản. Hệ thống các nước đế quốc trên toàn thế giới bị chấn động; Đức, Ý, Nhật bị quân đồng minh đánh bại; Anh, Pháp bị suy yếu trên nhiều thuộc địa. Đế quốc Mỹ nhờ các thuận lợi khách quan đã lớn mạnh, trở thành một “sen đầm” quốc tế, lôi kéo lực lượng chống lại các lực lượng cách mạng. Hệ thống các nước xã hội chủ nghĩa đã hình thành và ngày càng lớn mạnh - đứng đầu là Liên Xô, là niềm cổ vũ lớn lao cho phong trào cách mạng đấu tranh giành độc lập trên thế giới, tạo thành hai hệ thống chính trị cơ bản trên thế giới là chủ nghĩa đế quốc và hệ thống Xã hội chủ nghĩa. Cũng chính vì vậy mà những mâu thuẫn trên thế giới diễn ra phức tạp và ngày càng gay gắt; Việt Nam là một bộ phận của thế giới nên đã chịu nhiều tác động từ sự đối đầu gay gắt đó.

Trong nước, cách mạng tháng Tám năm 1945 thành công, ngày 02/9/1945 tại Quảng trường Ba Đình lịch sử, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã đọc bản Tuyên ngôn độc lập khai sinh ra nước Việt Nam dân chủ Cộng hòa. Dân tộc Việt Nam được tự do, được làm chủ vận mệnh đất nước. Mục tiêu của Đảng đã thành hiện thực là giành được chính quyền về tay nhân dân, nắm quyền lãnh đạo hệ thống chính trị hợp pháp nước nhà, dưới sự tổ chức và lãnh đạo tài tình của Bác Hồ. Tuy nhiên, cũng ngay sau đó đất nước ta lại phải đối mặt với muôn vàn khó khăn thử thách từ các thế lực đế quốc muốn xâu xé, bóc lột mọi nguồn lực của đất nước. Là tổ chức lãnh đạo, Đảng ta phải đối đầu với nạn nghèo nàn, lạc hậu, giặc đói, giặc dốt...; cộng với sự non trẻ của chính quyền mới đã đặt cách mạng nước ta trong tình thế hiểm nghèo “ngàn cân treo sợi tóc”. Từ thực tiễn đó, đòi hỏi vai trò lãnh đạo của Đảng ta là vô cùng cấp thiết. Làm sao để thực hiện tốt vai trò, nhiệm vụ để tập hợp, đoàn kết, phát huy sức mạnh tổ chức Đảng và toàn dân tộc, hoàn thành sứ mệnh cách mạng.

Từ đòi hỏi của thực tiễn cách mạng, giữ vị trí là người lãnh đạo đứng đầu, Bác Hồ sớm nhận ra các khiếm khuyết trong tổ chức, bộ máy cũng như các “tàn dư” của chế phong kiến trong mỗi cán bộ, đảng viên ta. Với ý thức “cán bộ là đầy tớ của dân, công bộc của dân”, trong hoàn cảnh này đòi hỏi họ phải thật sự gương mẫu, nêu cao đạo đức cách mạng, chấp nhận mọi hy sinh gian khổ vì lợi ích của Tổ quốc, của nhân dân. Bác đã viết nhiều bài báo, tác phẩm nhằm định hướng, giáo dục nhằm nâng cao nhận thức chính trị, đạo đức tác phong cho cán bộ, đảng viên ta. Trong điều kiện toàn quốc kháng chiến, từ ngày 17/9/1945 đến ngày 27/9/1945 Bác đã có đến 4 bài viết chỉ ra những sai lầm mà cán bộ có thể mắc phải. Ngày 12/10/1945 Bác viết “Sao cho được lòng dân” với bút danh Chiến Thắng; đầu năm 1947 Bác gửi 2 bức thư cho các đồng chí Bắc Bộ và Trung Bộ để biểu dương những ưu điểm, đồng thời nghiêm khắc phê phán những khuyết điểm, những lệch lạc có hại cho sự nghiệp cách mạng của cán bộ, đảng viên, như bè phái, địa phương, vô tổ chức. Bác nhắc nhở, tư tưởng và hành động của mỗi đồng chí có quan hệ đến toàn quốc; một người sơ xuất, một việc sơ xuất có thể hỏng việc to; sai một ly đi một dặm. Tháng 6/1947 Bác viết “Cán bộ tốt và cán bộ xoàng” với bút danh A.G, là bài báo đầu trên báo Sự thật, số 77 năm 1947. Bác viết “Đi đến nơi nào có cán bộ tốt thì cảnh tượng tốt bày ngay ra trước mắt... Nơi nào cán bộ xoàng thì vùng đó đang ngủ say; Trên giấy thì cái gì cũng có, nhưng sự thật thì việc gì cũng uể oải, lúi xùi”. Hay “Cán bộ mà lên mặt quan cách mạng thì mọi việc đều tưng ửng. Cán bộ mà biết làm cho dân tin, dân phục, dân yêu thì việc gì cũng mĩ mãn”. Vẫn trăn trở với công tác xây dựng Đảng, tháng 10/1947 tại Việt Bắc, với bút danh XYZ, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã viết tác phẩm “Sửa đổi lối làm việc” nhằm nâng cao nhận thức lý luận, tư tưởng tình cảm, nâng cao phẩm chất đạo đức, tác phong của người cán bộ cách mạng; nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của Đảng trong tình hình, nhiệm vụ mới để chèo lại con thuyền Cách mạng Việt Nam đi đến thắng lợi.

Những nội dung chính của tác phẩm "Sửa đổi lối làm việc".
- Tư cách và đạo đức cách mạng.

Cả cuộc đời Chủ tịch Hồ Chí Minh - kể từ khi bước chân ra đi tìm đường cứu nước tới khi viết những dòng di chúc cuối cùng - tất cả đều toát lên một tư tưởng vĩ đại, tính nhân văn cao cả: Vì nhân dân! Nhân dân trong tâm hồn Bác như một nỗi thương cảm day dứt, như hơi thở suối nguồn của mình. Trải qua mấy ngàn năm lịch sử, trải qua bao đau khổ với thân phận trâu ngựa bị áp bức bóc lột, nhân dân Việt Nam, hơn ai hết hiểu rõ sự quý giá của độc lập, tự do. Quá trình hoạt động của Người chỉ có một mục tiêu duy nhất là giải phóng nhân dân, mang lại cơm no áo ấm cho nhân dân. Bác viết “Tôi chỉ có một sự ham muốn, ham muốn tột bậc, là làm sao cho nước được hoàn toàn độc lập, dân ta được hoàn tòan tự do, đồng bao ai cũng có cơm ăm áo mặc, ai cũng được học hành”. Và cũng chính từ những ước muốn cao cả đó, Người muốn xây dựng chính quyền cách mạng phải mang những phẩm chất tốt đẹp; cán bộ Đảng viên phải có tư cách, đạo đức cách mạng, đó là tư tưởng, tình cảm tất cả vì nhân dân. Toàn bộ tác phẩm “Sửa đối lối làm việc” là những ưu tư, nỗi khắc khoải của Người với mong muốn cán bộ, đảng viên nhận thức đúng được vị trí, vai trò của mình để làm việc, cống hiến vì hạnh phúc nhân dân, Bác yêu cầu những cán bộ Cách mạng phải trung thành tuyệt đối với lý tưởng, mục tiêu cao cả Đảng là suốt đời rèn luyện đạo đức cách mạng để phục vụ nhân dân, Bác nói “người lãnh đạo là người đầy tớ của nhân dân”. Với tác phẩm này, Bác trang bị cho các đồng chí của mình những thước đo, tiêu chuẩn đạo đức nhằm thu hút sự ủng hộ của nhân dân để tập trung nguồn lực cho kháng chiến và đồng thời, để cán bộ cách mạng sửa chữa những thói hư tật xấu thường có trong mỗi con người để rèn luyện và nêu cao đạo đức cách mạng, đạo đức cách mạng của đảng cầm quyền. Người quan niệm: Cán bộ cách mạng là những người đem chính sách của Đảng, của Chính phủ giải thích cho dân chúng hiểu rõ và thi hành; đồng thời báo cáo tình hình của dân cho Chính phủ rõ, để đặt chính sách cho đúng; từ đó Người xem cán bộ là cái “gốc” của mọi công việc; công việc thành c
ông hay thất bại đều do cán bộ tốt hay xấu có ảnh hưởng quyết định tạo nên. Người cũng nghiêm khắc phê bình những khuyết điểm, yếu kém trong công tác cán bộ, đồng thời đề ra những quan điểm và giải pháp về vấn đề này, trong đó có việc đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ trở thành những người có văn hóa, tri thức, nghiệp vụ và đạo đức cách mạng.

NHỮNG NỘI DUNG CHÍNH TRONG TÁC PHẨM “SỬA ĐỔI LỐI LÀM VIỆC” (kỳ 3)

Ảnh: Bác Hồ với chiếc máy đánh chữ cũ - nơi ra đời những quyết định quan trọng liên quan đến vận mệnh đất nước


Tác phẩm “Sửa đối lối làm việc” được Nhà xuất bản Sự thật xuất bản lần đầu vào năm 1948, gồm 6 phần: Phê bình và sửa chữa; Mấy vấn đề kinh nghiệm; Tư cách và đạo đức cách mạng; Vấn đề cán bộ; Cách lãnh đạo; Chống thói ba hoa. Bác viết dung dị nhưng lập luận chặt chẽ, câu từ sâu sắc, toàn diện. Cả 6 phần Bác đều nêu những khuyết điểm của cán bộ đảng viên; nhưng tập trung nhất là phần III - Tư cách và đạo đức cách mạng, và đây cũng là phần có vị trí đặc biệt quan trọng và có độ dài nhất trong tác phẩm của Người. Ở đây, Bác yêu cầu mỗi đảng viên phải thực hiện một cách nghiêm túc mối quan hệ giữa lời nói và việc làm “chúng ta phải gắng học, đồng thời học thì phải hành” và nêu nhiệm vụ cụ thể của mỗi cán bộ đảng viên phải làm gì, làm như thế nào để thực hành lý luận. Bác viết “Vô luận thế nào, vô luận việc gì, đảng viên và cán bộ phải đặt lợi ích của Đảng ra trước, lợi ích cá nhân lại sau. Đó là nguyên tắc cao nhất của Đảng”. Trái lại, những cán bộ, đảng viên nào “ham muốn địa vị, tìm cách phát tài, ra mặt anh hùng, tự cao tự đại..vv đó đều là trái với lợi ích của Đảng”, Bác lấy “nhân, nghĩa, trí, dũng, liêm” là những phẩm chất cơ bản của đạo đức cách mạng; đó là cơ sở, cái cốt lõi để thực hành lý luận. Người cũng chỉ rõ, trong Đảng ta còn có những người chưa học được, chưa làm được bốn chữ “Chí công vô tư”, cho nên mắc phải chủ nghĩa cá nhân. Chủ nghĩa này như một thứ vi trùng rất độc, do nó mà sinh ra các chứng bệnh nguy hiểm. Đọc “Tư cách và đạo đức cách mạng” trong “Sửa đổi lối làm việc” chúng ta càng hiểu và thấm nhuần hơn tư tưởng phấn đấu tu dưỡng của mỗi cán bộ cách mạng, để có đủ đức, đủ tài, đủ phẩm chất đạo đức cách mạng, lãnh đạo bằng đưa chủ trương, đường lối, chính sách của Đảng vào hiện thực cuộc sống. Trong phần III - Tư cách và đạo đức cách mạng của tác phẩm “Sửa đổi lối làm việc”, cần nghiên cứu làm rõ hai vấn đề lớn, gồm:

- Thứ nhất: Bản chất tư cách của Đảng cách mạng chân chính, Bác đưa ra 12 điều thuộc về tư cách của một Đảng chân chính cách mạng, đó là:

1. Đảng không phải là tổ chức làm quan, phát tài. Đảng phải là tổ chức lãnh đạo nhân dân vì lợi ích của nhân dân mà phục vụ.

2. Cán bộ phải hiểu lý luận và gắn lý luận với thực hành.

3. Khi Đảng ra một chỉ thị phải dựa vào những điều kiện thiết thực và những kinh nghiệm của các nước trên thế giới và của địa phương; phải do quần chúng kiểm soát các khẩu hiệu, chỉ thị xem có đúng hay không.

4. Luôn luôn phải xem xét tất cả các công tác của Đảng. Mọi công tác phải đứng về phía quần chúng.

5. Phải dạy cán bộ, đảng viên, nhân dân tinh thần yêu nước, cần kiệm liêm chính.

6. Mỗi một công việc của Đảng vừa phải giữ nguyên tắc vừa phải liên hiệp dân chúng để vừa lãnh đạo, vừa học hỏi và vừa nâng cao dân chủ.

7. Mỗi một công việc của Đảng phải giữ được tính cách mạng và khéo linh hoạt để có được cách thức đấu tranh và tổ chức tốt hơn để thực hiện được lợi ích trước mắt và lợi ích lâu dài.

8. Đảng không che giấu khuyết điểm, không sợ phê bình. Đảng phải nhận khuyết điểm để tự sửa chữa, tự tiến bộ và dạy cán bộ, đảng viên “Nếu tự Đảng giấu giếm những khuyết điểm là một Đảng hỏng. Một Đảng có gan thừa nhận khuyết điểm của mình, vạch rõ vì đâu mà có những khuyết điểm đó, xét rõ hoàn cảnh sinh ra khuyết điểm đó rồi tim mọi cách để sửa chữa nó. Như thế là một Đảng tiến bộ, mạnh dạn, chắc chắn, chân chính.

9. Phải chọn những người rất trung thành, hăng hái; đoàn kết họ trở thành một nhóm trung kiên lãnh đạo.

10. Phải luôn luôn đẩy bỏ những phần tử thù oán ra ngoài.

11. Phải giữ kỷ luật nghiêm từ trên xuống dưới. Tư tưởng phải nhất trí, hành động phải nhất quán, tự giác.

12. Đảng phải luôn luôn xét lại các Nghị quyết, chỉ thị của mình đã thi hành như thế nào. Nếu không hóa ra lời nói suông. Đồng thời còn có hại tới lòng tin của nhân dân đối với Đảng.

Người viết “Đảng không phải là một tổ chức làm quan phát tài, nó phải làm trọn nhiệm vụ giải phóng dân tộc, làm cho tổ quốc giàu mạnh, đồng bào sung sướng”. Cán bộ của Đảng phải biết lý luận, mọi công việc của Đảng phải đứng về phía quần chúng, cán bộ đảng viên phải liên hệ chặt chẽ với dân chúng, Đảng không che dấu khuyết điểm của mình, không sợ phê bình; Đảng phải chọn lựa những người rất trung thành và rất hăng hái, đoàn kết họ thành nhóm kiên trung lãnh đạo; Đảng phải giữ kỷ luật nghiêm từ trên xuống dới. Để kết luận về tư cách của Đảng chân chính cách mạng, Hồ Chí Minh viết:

“Muốn cho Đảng được vững bền

Mười hai điều đó chớ quên điều nào

Văn Linh - VKSND thị xã Ninh Hòa

Liên kết website

Thông kê truy cập