Ngày 01/01/2018 Bộ luật tố tụng hình
sự năm 2015 có hiệu lực thi hành. Một trong các điểm mới của Bộ luật tố tụng hình
sự năm 2015 (viết tắt là BLTTHS năm 2015) có quy định rõ thẩm quyền của Viện kiểm
sát trong việc quyết định nhập, tách vụ án hình sự trong gia đoạn truy tố. Được
quy định cụ thể tại Điều 242 thuộc Chương
XVIII những quy định chung về Truy tố trong BLTTHS năm 2015 như sau:
“1. Viện kiểm sát quyết
định nhập vụ án khi thuộc một trong các trường hợp:
a) Bị can phạm nhiều
tội;
b) Bị can phạm tội
nhiều lần;
c) Nhiều bị can
cùng thực hiện một tội phạm hoặc cùng với bị can còn có những người khác che giấu
tội phạm hoặc không tố giác tội phạm, tiêu thụ tài sản do bị can phạm tội mà có.
2. Viện kiểm sát quyết
định tách vụ án khi thuộc một trong các trường hợp sau đây nếu xét thấy việc tách
đó không ảnh hưởng đến việc xác định sự thật khách quan, toàn diện và đã có quyết
định tạm đình chỉ vụ án đối với bị can:
a) Bị can bỏ trốn;
b) Bị can mắc bệnh
hiểm nghèo;
c) Bị can bị áp dụng
biện pháp bắt buộc chữa bệnh.”
Đây là một trong những điểm mới và cũng là thẩm quyền mới được
cụ thể hóa trong BLTTHS năm 2015 mà Viện kiểm sát các cấp có thẩm quyền áp dụng
để truy tố so với BLTTHS năm 2003. Qua nghiên cứu quy định tại Điều 242 BLTTHS
năm 2015 và thực tiễn thực hiện công tác thực hành quyền công tố và giải quyết các
vụ án hình sự cho thấy: khi Cơ quan điều
tra kết thúc điều tra và đề nghị truy tố hoặc nhận được vụ án hình sự của cơ
quan tiến hành tố tụng khác chuyển đến đề nghị truy tố, nếu các vụ án thuộc một
trong các trường hợp được quy định tại Điều 242 BLTTHS năm 2015, thì Viện kiểm sát
nơi có thẩm quyền thụ lý có quyền nhập hoặc tách vụ án hình sự để giải quyết theo
quy định.
Tuy nhiên, hiện nay Viện kiểm sát nhân dân tối cao có ban
hành Quyết định số 15/QĐ-VKSTC ngày 09 tháng 01 năm 2018 về ban hành mẫu văn bản
tố tụng, văn bản nghiệp vụ thực hiện trong công tác thực hành quyền công tố,
kiểm sát việc khởi tố, điều tra và truy tố. Cùng với đó là 170 biểu mẫu văn bản
trong lĩnh vực tố tụng hình sự, trong đó có quy định 20 biểu mẫu trong giai đoạn
truy tố nhưng lại không có biểu mẫu quy định về nhập hoặc tách vụ án trong giai
đoạn truy tố, đây là một khó khăn trong thực tiễn khi Viện kiểm sát gặp vụ án
hình sự cần phải tiến hành nhập hoặc tách vụ án hình sự trong giai đoạn truy tố.
Vì vậy, kiến nghị với Viện kiểm sát cấp trên hướng dẫn và xây dựng biểu mẫu về việc nhập, tách vụ án hình sự trong
giai đoạn truy tố theo đúng quy định tại Điều 242 của BLTTHS năm 2015./.
Quang Khải