Thực hiện Chỉ thị số 01/CT-VKSTC ngày 25/12/2015 của Viện trưởng VKSNDTC; Hướng dẫn số 07/HD-VKSTC-V11 ngày 07/01/2016 của Viện kiểm sát nhân dân tối cao (Vụ 11) và Kế hoạch số 1863/KH-VKS-VP ngày 31/12/2015 của Viện kiểm sát nhân dân tỉnh Khánh Hòa về công tác của ngành Kiểm sát Khánh Hòa năm 2016. Qua theo dõi công tác thi hành án dân sự của Cơ quan thi hành án dân sự 02 cấp, Viện kiểm sát nhân dân tỉnh Khánh Hòa thấy cần rút kinh nghiệm một số vấn đề, nhằm nâng cao kỹ năng nghiệp vụ trong công tác kiểm sát thi hành án dân sự, như sau:
1/ Việc ban hành QĐTHA chủ động có vi phạm về hình thức
Qua kiểm sát một số QĐTHA chủ động của Cục THADS tỉnh Khánh Hòa, thấy: Nội dung các quyết định đều là tịch thu tiêu hủy vật chứng đã được Cơ quan cảnh sát điều tra Công an tỉnh Khánh Hòa giao cho Cục THADS tỉnh Khánh Hòa quản lý, nhưng Cục THADS lại ghi tên những người phải thi hành án trong quyết định là không phù hợp mẫu B14 Thông tư 09 ngày 30/5/2011 của Bộ tư pháp.
Bên cạnh đó, Cục THADS tỉnh khi chủ động ra quyết định thi hành án về khoản tịch thu tiêu hủy vật chứng đã căn cứ khoản 1 Điều 45 Luật thi hành án dân sự được sửa đổi, bổ sung năm 2014 về thời hạn tự nguyện thi hành án cũng không phù hợp vì việc tịch thu tiêu hủy vật chứng là do Cơ quan THADS thực hiện theo quy định pháp luật.
2/ Xác định có căn cứ ủy thác nhưng không ra QĐ ủy thác thi hành án mà ra QĐTHA
Đây là một dạng vi phạm phổ biến trong công tác thi hành án dân sự tại tỉnh Khánh Hòa. Viện kiểm sát tỉnh đã có văn bản kiến nghị, được Cơ quan THADS chấp nhận nhưng đến nay vẫn chưa khắc phục triệt để được vi phạm này. Cụ thể: Qua kiểm sát 03 QĐTHA của Cục THADS tỉnh Khánh Hòa, thấy người phải thi hành án có nơi cư trú tại huyện Vạn Ninh và thị xã Ninh Hòa nhưng Cục THADS không tiến hành ủy thác thi hành án ngay mà đã ra QĐTHA, sau đó mới tiến hành thu hồi và ủy thác, dẫn đến kéo dài thời gian thi hành án, vi phạm quy định tại Điều 55 Luật Thi hành án dân sự được sửa đổi, bổ sung năm 2014.
3/ Chậm ra QĐ thành lập Hội đồng tiêu hủy vật chứng
Phòng 11 Viện kiểm sát tỉnh Khánh Hòa đã tiến hành kiểm sát các QĐ thành lập Hội đồng tiêu hủy của Cục THADS tỉnh Khánh Hòa, xác định Cục THADS chậm ra QĐ thành lập Hội đồng tiêu hủy vật chứng từ 02 tháng đến 09 năm, vi phạm quy định về tiêu hủy vật chứng, tài sản tại Điều 125 Luật Thi hành án dân sự được sửa đổi, bổ sung năm 2014: “Trong thời hạn 01 tháng, kể từ ngày ra quyết định thi hành án, Thủ trưởng cơ quan thi hành án dân sự phải ra quyết định thành lập Hội đồng tiêu hủy vật chứng, tài sản thuộc diện tiêu hủy theo bản án, quyết định…”.
Ví dụ: Quyết định thành lập Hội đồng tiêu hủy số 1531/QĐ-CTHA ngày 11/9/2015 của Cục thi hành án dân sự tỉnh Khánh Hòa, tiến hành tiêu hủy vật chứng đã nêu trong các Quyết định thi hành án số 153 ngày 23/6/2015, số 131 ngày 25/5/2015, số 101 ngày 17/3/2015, số 94 ngày 01/8/2006 (chậm từ hơn 02 tháng đến 09 năm).
4/ Vi phạm thứ tự thanh toán tiền thi hành án (Khoản 1, khoản 2 Điều 47 Luật Thi hành án dân sự được sửa đổi, bổ sung năm 2014)
Viện KSND thị xã Ninh Hòa sau khi tiến hành trực tiếp kiểm sát công tác thi hành án dân sự năm 2015 đã xác định: Chi cục THADS thị xã Ninh Hòa đã vi phạm về thứ tự thanh toán tiền thi hành án. Cụ thể:
- Bà Huỳnh Thị Diễm Thúy, ông Trần Trung Hậu (Địa chỉ: Phú Thọ 1, Ninh Diêm, Ninh Hòa) phải trả cho bà Dương Thị Thoa (Địa chỉ: Phú Thọ 1, Ninh Diêm, Ninh Hòa) số tiền 26.525.000 đồng. Hết thời hạn tự nguyện thi hành án theo quy định nhưng bà Thúy, ông Hậu không trả được nợ cho bà Thoa nên Chi cục THADS đã áp dụng biện pháp cưỡng chế, kê biên tài sản của bà Thúy, ông Hậu để thi hành án. Tuy nhiên, đến ngày 27/5/2015, bà Thúy, ông Hậu tự nguyện nộp 13.673.750 đồng nhưng Chi cục THADS đã không dùng số tiền này để thanh toán trước khoản chi phí cưỡng chế là 3.720.000 đồng mà chi trả hết cho người được thi hành án.
- Bà Trần Thị Xeo là người phải thi hành 03 QĐTHA khác nhau (QĐTHA số 446 ngày 12/7/2007, QĐTHA số 616 ngày 28/8/2007, QĐTHA số 254 ngày 22/5/2008) với tổng số nghĩa vụ phải thi hành là 95.000.000 đồng và 1,885 chỉ vàng. Theo QĐTHA số 610 ngày 26/12/2008, ông Nguyễn Thanh Bình, bà Nguyễn Thị Tường My (Địa chỉ: Phú Thọ 2, Ninh Diêm, Ninh Hòa) phải trả cho bà Xeo (Địa chỉ: Phú Thọ 2, Ninh Diêm, Ninh Hòa) số tiền 30.000.000 đồng. Ngày 03/5/2013 và ngày 22/9/2015, Cơ quan thi hành án thu giữ 30.000.000 đồng do ông Bình, bà My nộp nhưng đã chi trả hết cho bà Xeo mà không chi trả cho những người được thi hành án khác mà bà Xeo phải thi hành.
Khoản 1, khoản 2 Điều 47 Luật Thi hành án dân sự được sửa đổi, bổ sung năm 2014 quy định:
“1. Số tiền thi hành án, sau khi trừ các chi phí thi hành án và khoản tiền quy định tại khoản 5 Điều 115 của Luật này thì được thanh toán theo thứ tự sau đây:
…
c) Các khoản phải thi hành án khác theo bản án, quyết định.
2. …
c) Sau khi thanh toán…, số tiền còn lại được trả cho người phải thi hành án.”
Trên đây là một số vi phạm, tồn tại cần được lưu ý và khắc phục, chấn chỉnh trong công tác thi hành án dân sự. Viện kiểm sát nhân dân tỉnh Khánh Hòa thông báo đến các Viện kiểm sát nhân dân các huyện, thị xã, thành phố, góp phần nâng cao kỹ năng nghiệp vụ để công tác kiểm sát thi hành án dân sự đạt hiệu quả.
Phòng 11