Qua công tác kiểm sát giải quyết vụ án dân sự sơ thẩm về “Tranh chấp quyền sử dụng đất và yêu cầu hủy giấy chứng nhận quyền sử dụng đất” giữa nguyên đơn ông Võ Bảy và bị đơn bà Nguyễn Thị Ngọc Lý, ông Nguyễn Hữu Tuyên theo Thông báo thụ lý vụ án số 55/2022/TB-TLVA ngày 10/10/2022, Viện Kiểm sát nhân dân tỉnh Khánh Hòa nhận thấy công tác quản lý đất đai của cơ quan nhà nước có thẩm quyền chưa chặt chẽ, không đúng quy định pháp luật, cụ thể như sau:
Ông Võ Bảy được UBND huyện Diên Khánh cấp GCN số CH04324 cấp ngày 31/5/2017 thửa đất số 06 tờ bản đồ số 51, diện tích: 12.963,2m² BHK theo dự án hiện đại hóa cơ sở dữ liệu xã Diên Đồng. Năm 2017, ông Võ Bảy chuyển nhượng quyền sử dụng một phần diện tích cho ông Mai Văn Tới và bà Nguyễn Thị Dung. Ông Mai Văn Tới và bà Nguyễn Thị Dung được UBND huyện Diên Khánh cấp GCN số CH04858 cấp ngày 13/9/2017 thửa đất số 34 tờ bản đồ số 51, diện tích: 4.043,2m² BHK; diện tích còn lại ông Võ Bảy được UBND huyện Diên Khánh cấp GCN số CH04859 cấp ngày 13/9/2017 thửa đất số 35 tờ bản đồ số 51, diện tích: 8.920 m² BHK.
Ông Võ Bảy sử dụng đất đến năm 2018 tiếp tục tách thửa đất số 35 tờ bản đồ số 51 thành 03 thửa số 36, 37, 38 để chuyển nhượng quyền sử dụng đất cụ thể là:
Thửa đất số 36 chuyển nhượng cho ông Trần Duy Hà và bà Hà Hoài Thu; ông Hà, bà Thu được UBND huyện Diên Khánh cấp GCN số CH05366 cấp ngày 20/6/2018 thửa đất số 36 tờ bản đồ số 51, diện tích: 2.199,3 m² BHK;
Thửa đất số 37 chuyển nhượng cho ông Nguyễn Hữu Tuyên và bà Trần Thị Lý; ông Tuyên, bà Lý được UBND huyện Diên Khánh cấp GCN số CH05367 cấp ngày 20/6/2018 thửa đất số 37 tờ bản đồ số 51, diện tích: 5.210 m² BHK;
Thửa đất số 38 tờ bản đồ số 51, diện tích:1.510,8m² còn lại ông Võ Bảy được UBND huyện Diên Khánh cấp GCN số CH05368 cấp ngày 20/6/2018. Ngày 09/6/2020, ông Võ Bảy chuyển nhượng quyền sử dụng đất cho ông Nguyễn Hữu Tài và bà Võ Thị Kim Thanh; ông Nguyễn Hữu Tài và bà Võ Thị Kim Thanh được Sở Tài nguyên và Môi trường Khánh Hòa cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất số CS 00959 cấp ngày 01/7/2020, ông Nguyễn Hữu Tài và bà Võ Thị Kim Thanh sử dụng đất đến ngày 16/3/2021 chuyển nhượng lại cho ông Võ Bảy, ông Võ Bảy được Sở Tài nguyên và Môi trường Khánh Hòa cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất số CS 01629 cấp ngày 26/3/2021.
Về ông Nguyễn Hữu Tuyên và bà Trần Thị Lý sử dụng thửa đất số 37 từ bản đồ số 51, diện tích: 5.210 m² BHK đến ngày 14/9/2018 đã tách thành các thửa đất số 39, 40, 41, 42 để chuyển nhượng quyền sử dụng đất, các thửa đất số 39, 40, 41 đã chuyển nhượng cho chủ sử dụng khác, còn lại thửa đất số 42 tờ bản đồ số 51, diện tích: 1.240,0 m²; ông Nguyễn Hữu Tuyên và bà Trần Thị Lý được UBND huyện Diên Khánh cấp GCN số CH05473 cấp ngày 28/9/2018, thửa đất số 42 này có ranh giới liền kề với thửa đất số 38 của ông Võ Bảy.
Theo đơn của ông Võ Bảy, tại thực địa ông Nguyễn Hữu Tuyên và bà Trần Thị Lý cho rằng vị trí thửa đất số 38 của ông Võ Bảy đang quản lý là vị trí thửa đất số 42 của ông Nguyễn Hữu Tuyên và bà Trần Thị Lý. Do đó, ông Võ Bảy đề nghị cơ quan có thẩm quyền xem xét giải quyết.
Ngày 01/10/2021, Chi nhánh Diên Khánh phối hợp với UBND xã Diên Đồng xác minh tại thực địa, triển khai cắm mốc định vị thửa đất số 38 tờ bản đồ số 51 của ông Võ Bảy, nhận thấy phần lớn diện tích (1.137m²) của thửa đất số 38 nằm ngoài ranh giới sử dụng đất do ông Võ Bảy xác định tại thực địa, diện tích đất này là của ông Võ Chúc đã quản lý sử dụng từ năm 1979 liên tục đến nay. Ranh giới sử dụng đất giữa ông Võ Bảy và ông Võ Chúc là các trụ bê tông, trụ gỗ (có hàng Dừa) rõ ràng đã hình thành từ lâu, tại thực địa ông Võ Bảy và ông Võ Chúc cùng xác nhận ranh giới này. Như vậy, việc cấp Giấy chứng nhận thửa đất số 38 tờ bản đồ số 51 cho ông Võ Bảy bị sai ranh giới sử dụng đất, còn vị trí thửa đất số 38 bản đồ số 51 thực tế ngoài thực địa là thửa đất số 42 mà ông Nguyễn Hữu Tuyên, bà Trần Thị Lý đã được cấp Giấy chứng nhận. Qua việc xác minh tại thực địa và đối chiếu với bản đồ địa chính, nguyên nhân việc cấp Giấy chứng nhận thửa đất số 38 tờ bản đồ số 51 cho ông Võ Bảy bị sai ranh giới sử dụng đất là do tại thời điểm đơn vị tư vấn đo đạc, thành lập bản đồ địa chính xã Diên Đồng, trong quá trình xử lý nối điểm ranh giới sử dụng phía Đông của thửa đất số 06 tờ bản đồ số 51 (thửa đất số 06 tờ bản đồ số 51 ông Võ Bảy đã được cấp Giấy chứng nhận ban đầu trước khi tách thành nhiều thửa đất để chuyển nhượng quyền sử dụng đất, trong đó có thửa đất số 38 là diện tích đất còn lại) bị nối nhầm điểm sang ranh giới sử dụng của thửa đất liền kề là đất của ông Võ Chúc, đồng thời trong quá công tác đối soát tại thực địa đơn vị tư vấn có sơ sót nên không phát hiện được việc nối điểm sai ranh giới này.
Từ việc nối sai ranh giới sử dụng đất nêu trên, nên diện tích đất ông Bảy được cấp Giấy chứng nhận thửa đất số 06 tờ bản đồ số 51 nhiều hơn so với diện tích thực tế của ông Võ Bảy sử dụng khoảng 1.137m² dẫn đến thực tế là ông Võ Bảy đã chuyển nhượng quyền sử dụng đất gần hết diện tích chỉ còn khoảng 173m² nhưng theo Giấy chứng nhận thì còn diện tích là: 1.510,8m² thửa 38 tờ bản đồ số 51. Như vậy, nay thửa đất số 38 tờ bản đồ số 51 mà ông Võ Bảy được cấp Giấy chứng nhận không đúng diện tích đất, trong trường hợp này căn cứ điểm d khoản 2, Điều 106 của Luật đất đai năm 2013 thì nhà nước thu hồi Giấy chứng nhận đã cấp. Do đó, tại công văn số 4307/CNDK ngày 22/10/2021 của Chi nhánh Diên Khánh – Văn phòng đăng kí đất đai Khánh Hòa gửi UBND huyện Diên Khánh về việc đồng ý với kiến nghị của UBND xã Diên Đồng tại Báo cáo số 550/BC-UBND ngày 04/10/2021 đối với việc thu hồi Giấy chứng nhận số CS01629 cấp ngày 26/3/2021 thửa đất số 38 tờ bản đồ số 51, diện tích: 1.510,8m² do Sở Tài nguyên và Môi trường Khánh Hòa cấp cho ông Võ Bảy để cấp lại cho đúng với diện tích thực tế còn lại của ông Võ Bảy.
Tuy nhiên, sau khi nhận được công văn số 4307/CNDK ngày 22/10/2021 của Chi nhánh Diên Khánh, UBND huyện Diên Khánh đã không thông báo cho ông Võ Bảy biết rõ lý do về việc thửa đất số 38 tờ bản đồ số 51 mà ông Võ Bảy được cấp Giấy chứng nhận không đúng diện tích đất và tiếp tục tiến hành các quy trình, thủ tục thu hồi giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đã cấp sai cho ông Võ Bảy theo quy định tại khoản 4 Điều 87 Nghị định 43/2014/NĐ-CP quy định chi tiết thi hành một số điều của luật Đất đai dẫn đến ngày 16/02/2022, ông Võ Bảy lại tiếp tục gửi đơn đến UBND xã Diên Đồng yêu cầu hòa giải hành vi ngăn cản quyền sử dụng đất và tranh chấp quyền sử dụng đất đối với bà Nguyễn Thị Ngọc Lý. Ngày 08/3/2022, UBND xã Diên Đồng tổ chức hòa giải, kết quả hòa giải không thành. Ngày 06/4/2022, ông Võ Bảy gửi đơn khởi kiện tranh chấp quyền sử dụng đất đến Tòa án nhân dân tỉnh Khánh Hòa.
Như vậy, việc Ủy ban nhân dân huyện Diên Khánh không thực hiện đúng các quy định về trình tự, thủ tục thu hồi Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, đã ảnh hưởng đến hoạt động trong công tác quản lý Nhà nước về đất đai, đồng thời là một trong những nguyên nhân dẫn đến các tranh chấp về quyền sử dụng đất kéo dài, ảnh hưởng quyền và lợi ích hợp pháp của đương sự.
Ngày 31/10/2024, Viện kiểm sát nhân dân tỉnh
Khánh Hòa ban hành kiến nghị Chủ tịch Ủy ban nhân dân huyện Diên Khánh có biện
pháp kiểm tra, chỉ đạo rút kinh nghiệm và khắc phục vi phạm nhằm nâng
cao hơn nữa hiệu lực, hiệu quả công tác quản lý nhà nước trong lĩnh vực đất đai
trên địa bàn huyện